Thần dược giải độc mát gan nhưng không dành cho tất cả mọi người06:22

Thần dược giải độc mát gan nhưng không dành cho tất cả mọi người

Số người bị mắc các chứng bệnh về gan tại Việt Nam đang gia tăng với tốc độ chóng mặt. Để giải độc, mát gan, chữa bệnh gan nhiều người đã lựa chọn những loại thảo dược thiên nhiên để chữa bệnh.
Cây chó đẻ hay đông y còn gọi là diệp hạ châu, cam kiềm, trân châu thảo từ xưa đã được Đông y sử dụng để giải độc gan, mát gan và chữa các bệnh về gan như xơ gan, viêm gan, vàng da… Tuy nhiên, nhiều người không chú ý đến liều lượng mà sử dụng cây chó đẻ vô tội vạ, đã vô tình biến loại thuốc tốt thành mối nguy hại cho sức khỏe, không những chẳng “mát gan” mà lại thành “hại gan”.
Cây chó đẻ (diệp hạ châu) là vị thuốc rất tốt chữa bệnh gan
Cây chó đẻ hay tên trong đông y là diệp hạ châu còn có những tên gọi khác như cam kiềm, trân châu thảo. Sở dĩ gọi là Diệp hạ châu là vì ở phía dưới lá (diệp hạ) có nhiều hạt tròn (châu). Diệp hạ châu có vị đắng, hơi ngọt, tính mát. Tác dụng nổi bật nhất của diệp hạ châu là thanh can, giải độc, trọng tâm về gan, nó được dùng để giải độc gan, hỗ trợ chữa viêm gan siêu vi trùng.
Theo lương y Bùi Hồng Minh (Phó Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội) cho biết Diệp hạ châu còn gọi là cây chó đẻ, chó đẻ răng cưa. Diệp hạ châu được dùng làm thuốc từ 2000 năm nay. Theo cuốn sách Trung Quốc Cao Đẳng Thực Vật Đồ Giám Bản (1972). Diệp hạ châu có tác dụng thanh can minh mục (mát gan sáng mắt), lợi thủy (trị phù ứ nước), giải độc tiêu tích (ăn uống không tiêu, bụng đầy trướng).
Năm 1982, diệp hạ châu đã gây được sự chú ý đối với toàn thế giới về tác dụng chống virus viêm gan B của cây thuốc này. Những thử nghiệm lâm sàng trên trẻ em với bệnh viêm gan truyền nhiễm bằng một chế phẩm có Phyllanthus amarus của Ấn Độ đã cho kết quả nhiều hứa hẹn. Sau 30 ngày uống Diệp hạ châu (900mg/ngày) 50% những yếu tố lây truyền trong máu của virus viêm gan B (sinh kháng thể bề mặt của viêm gan B) đã mất đi. Bột Diệp hạ châu (Phyllanthus niruri) cho kết quả tốt với bệnh nhân viêm gan B khi uống 900 – 2.700 mg trong 3 tháng liên tục.
Nghiên cứu của Nhật Bản và Ấn Độ trong năm 1980 đã xác định những tác dụng điều trị bệnh gan của Diệp hạ châu là do phyllanthin, hypophyllathin và triacontanal.
Tại Việt Nam, khá nhiều công trình nghiên cứu về tác dụng điều trị viêm gan của Diệp hạ châu đã được tiến hành, chẳng hạn: nhóm nghiên cứu của Lê Võ Định Tường (Học Viện Quân Y – 1990 – 1996) đã thành công với chế phẩm Hepamarin từ Phyllanthus amarus; nhóm nghiên cứu của Trần Danh Việt, Nguyễn Thượng Dong (Viện Dược Liệu) với bột Phyllanthin (2001).
Lạm dụng cây chó đẻ gây phản tác dụng và những mối nguy hiểm
Trong vô số loại thảo dược chữa bệnh gan được thiên hạ lao vào như xáo tam phân, dứa dại, atisô, kế sữa, nhân trần, mật nhân, mật gấu…, có thể nói cây chó đẻ chiếm vị trí “đầu lĩnh” vì dễ tìm, giá rẻ, dễ sử dụng, gần gũi nên rất được nhiều người ưu ái quan tâm. Điều này đã đẩy đưa nhiều người đến với những mối nguy hiểm chết người như tụt huyết áp, vô sinh, suy giảm chức năng miễn dịch…
Gây xơ gan
Lương y Bùi Hồng Minh khuyến cáo việc dùng diệp hạ châu thường xuyên là sai lầm, đặc biệt việc dùng uống thay thế nước lọc hàng ngày để mát gan, đẹp da. “Dùng diệp hạ châu phải theo lộ trình, có thể 5-7 ngày rồi dừng, không thể dùng thường xuyên, tùy tiện”. Chuyên gia cho rằng do Diệp hạ châu có tính mát, lạm dụng chúng sẽ gây lạnh gan, dẫn tới xơ gan.
Đầy bụng, khó tiêu
Đặc biệt, không nên dùng Diệp hạ châu cho những người thể tỳ vị hư hàn, tức là những người dễ đầy bụng, khó tiêu, đại tiện lỏng nát, sợ lạnh. Nếu dùng trong trường hợp này sẽ làm cho tình trạng bệnh trầm trọng hơn.
Đồng quan điểm, Giáo sư, Bác sĩ chuyên khoa II, Tiến sĩ Dương Trọng Hiếu, chuyên khoa Nội Y học cổ truyền, Bệnh Y học cổ truyền Trung ương, cũng khuyến cáo việc uống Diệp hạ châu không có tác dụng với những người lạm dụng rượu bia. Do đó, phụ thuộc vào loại lá này để thoải mái sử dụng rượu bia là một sai lầm.
Không viêm gan không nên uống cây chó đẻ
Lương y Nguyễn Trọng Bá (tỉnh Đồng Nai) cho biết tác dụng chữa viêm gan siêu vi B của cây chó đẻ răng cưa đã được ghi nhận. Nhưng cần lưu ý người không mắc chứng viêm gan, nếu tự ý sử dụng thì vô cùng nguy hại, bởi đây là cây thuốc chữa bệnh, không phải thuốc bổ. Người có lá gan bình thường nếu lạm dụng sẽ dẫn đến chai gan, xơ gan… và trên thực tế đã có người tự ý sử dụng cây thuốc này đã phải vong mạng.
Không chỉ thế, vì cây chó đẻ được nhiều người tìm mua, nên nhiều người đã trồng loại cây này nhưng lại phun thuốc kích thích, thuốc trừ sâu để cây mau lớn. Quá trình thu hái, phơi khô, sao vàng hay bảo quản không đúng cách có thể làm cây mất tác dụng, gây độc hại cho sức khỏe.
Cây chó đẻ là một dược liệu quý, tốt cho sức khỏe với điều kiện được sử dụng đúng bệnh, đúng liều lượng và cây hoàn toàn sạch. Hãy thận trọng trong việc dùng cây làm thuốc và tốt nhất nên có sự hướng dẫn và tư vấn của các thầy thuốc trước khi sử dụng.